یکی از پر کاربرد ترین شیر ها در کنترل قطع و وصل جریان در صنعت شیر پروا نه ای است به علت سرعت و استفاده آسان و قیمت پایین این شیرها در سایز های 2/1 اینچ الی 200 اینچ ساخته میشود که از سایز 6 اینچ به بالا با عملکرد گریبکسی و 6 اینچ به پایین با عملکرد دستی استفاده میشود البته عملکرد پنوماتیک و برقی هم داریم در جایی که به حضور اپوراتور نیست و سرعت بیشتری نیاز است استفاده میشود
نحوه عملکرد شیرها به این صورت است که عملگر متصل به شفت و شفت متصل به دیسک عمل میکند به این صورت که
عملگر با چرخش 90 درجه باعث باز و بسته شدن دیسک میشود
اجزای شیر پروا نه ای شامل 1- بدنه 2- عملگر دستی 3- شفت 4- سیت یا لاینر 5- کاور یا بدنه 6- پین شیر پروانه ای از نظر اتصال به چند دسته تقسیم میشوند
ویفری به دلیل بدنه باریک بهش میگن لاگ ، فلنجی و بین فلنجی که این نوع اتصال فشار و قدرت را تنظیم میکند
این نوع شیر ها از نظر متریال انواع مختلفی را دارد که بستگی به نوع سیال و دمای محیط و دمای سیال د ارد این شیرها میتواند بدنه چدنی یا فولادی داشته باشد میتوننه دیسکهای استیل و یا EPDM ویا تفلن باشد بسته به نوع سیال و نوع متریال متفاوت باشد.
نکته قابل ذکر اینکه اگر بخواهیم از شیر های پروانه ای در مشتقات نفتی استفاده کنیم باید از بدنه فولاد و دیسک استیل به دلیل مقاومت بالایی که دارندو اگر بخواهیم در آب دریا یا آب شور سیال حاوی نمک استفاده بشه باید بدنه از جنس و دیسک آلمینیوم برنز استفاده شود